Stikstofclaim waarschuwt boerenorganisaties en politici voor de mogelijke gevolgen van de uitspraak van de Raad van State op 20 januari (ECLI:NL:RVS:2021:71). De Raad besliste dat een bestaande vergunning niet zomaar kan worden ingetrokken, als er sprake is van verslechtering van het Natura 2000-gebied in de buurt. Echter, als er op de rand van het natuurgebied stikstofgevoelige natuur is bijgeplust, kunnen de zaken anders liggen. Dat komt omdat de stikstofberekening met Aerius in dat geval wél een verslechtering uitwijst. Stikstofclaim roept provincies op te stoppen met bijplussen.
Er zijn relatief veel bedrijven die dicht tegen natuurgebieden aanzitten. Soms is het slechts een doorgaande weg, die natuurgebied en boerenerven scheidt. Aanvankelijk hadden veel natuurgebieden aan de rand een soort van bufferzone, die niet stikstofgevoelig was. Daardoor was de impact die de boerderijen hadden op de kwetsbare zones, die dieper in het gebied lagen, beperkt. John Spithoven (voorzitter Stikstofclaim): “Wij zien nu een tendens in sommige provincies, dat die niet gevoelige ‘bufferzones’ worden ingekleurd met stikstofgevoelige natuur. Die stikstofgevoelige natuur wordt zelfs ingetekend tot op de rand van het natuurgebied. Boeren aan de rand van het gebied, veroorzaken daardoor plotsklaps een enorme piekbelasting op het gebied. Dit komt omdat Aerius alleen kijkt naar stikstofgevoelige natuur, en dan vooral natuur die het dichtste bij het bedrijf ligt. Daarop is de stikstofneerslag het grootst.”
Stikstofclaim heeft de kwestie juridisch laten uitzoeken. “Wij zijn geschrokken van de uitkomsten”, vertelt Spithoven. Deze bedrijven lopen door de uitspraak van de Raad van State wel degelijk gevaar dat hun vergunning wordt ingetrokken. Een natuurvergunning kan worden ingetrokken door de overheid, als er sprake is van gewijzigde omstandigheden, waardoor de natuurvergunning – achteraf gezien – niet zou zijn verleend. Het bijplussen van stikstofgevoelige natuur bij jou in de buurt is een gewijzigde omstandigheid, die volgens de Aerius-berekening tot een verslechtering leidt van de natuur. Die Aerius-berekening is aangewezen bij wet.”
Spithoven vindt het een slechte zaak dat sommige provincies de ‘bufferzones’ van sommige natuurgebieden intekenen met stikstofgevoelige natuur. “Het is bekend dat dit consequenties heeft voor bedrijven in de omgeving. En als provincies dan ook nog de vergunning van die bedrijven mogen innemen, dan is het hek helemaal van de dam.” Stikstofclaim roept provincies op te stoppen met het bijplussen van stikstofgevoelige natuur op randen van natuurgebieden, en deze weer van de Aerius-kaart te schrappen. Stikstofclaim zal actie ondernemen richting provincies voor het zeker stellen van de vergunningen. Ook wordt onderzocht of verdere juridische stappen mogelijk zijn.